Ken jij dat: dingen steeds op een bepaalde manier doen, of dat nou effectief is en het gewenste effect heeft of niet? Ik wel hoor. Van mijzelf, maar ook als coach krijg ik heel wat patronen te zien en te horen. “Zij zit altijd vol weerstand,” zegt haar manager, “ze bekijkt het altijd van de negatieve kant.” “Ik geloof hem niet meer,” zegt een andere manager, “hij heeft al zo vaak over dingen gelogen!” Wat is er hier aan de hand? Onwil? Of onvermogen? Zijn er misschien patronen te doorbreken?
Als ik dit soort opmerkingen hoor over mijn cliënten, dan vermoed ik meteen dat er meer onder zit. Niemand gaat voor zijn of haar lol in de weerstand zitten en leugens kunnen een schreeuw om aandacht zijn. Als er ‘altijd’ of ‘al zo vaak’ of iets dergelijks wordt gezegd, dan lijkt het om een patroon te gaan.
Patronen
Een patroon ontstaat niet zomaar. Niemand is geboren vol weerstand, onzekerheid en negatieve gedachten. Ergens in je levensgeschiedenis is dit ontstaan, soms al op heel jonge leeftijd. Van Marja weet ik dat zij een traumatische jeugd heeft gehad en daar nooit goed voor is behandeld. Geen wonder dat ze het leven niet vol vertrouwen tegemoet kan zien. Ook bij Dylan weet ik dat hij uit een problematisch gezin komt. Om overeind te blijven, heeft hij een heel eigen wereldbeeld gecreëerd. Op een ander komt dat over als liegen, maar voor hem is het de waarheid.
Gelukkig heeft niet iedereen een traumatische of problematische jeugd gehad. Maar wel heeft iedereen patronen ontwikkeld om te kunnen overleven. Links en rechts kijken voordat je oversteekt en zonder erover na te denken je tanden poetsen vóór het slapen, zijn patronen die helpend zijn. Andere patronen zijn dat niet, zoals onzeker worden van veranderingen of boos worden als iemand je een kritische vraag stelt.
Gevolgen voor je werk
Op het werk kan het hebben van oude patronen behoorlijk tegen je werken. Als ik zie dat iemand geen enkele baan lang heeft kunnen vasthouden, dan komt mij meteen het vermoeden op dat er nog iets te verwerken is. Of als ik hoor dat iemand vindt dat haar altijd onrecht wordt aangedaan, mensen altijd tegen haar zijn, hem nooit serieus nemen, dan is er nog heel wat op te lossen. Het zit ‘m daarbij in de woorden altijd en nooit. Incidenteel kan iemand inderdaad onheus bejegend worden, maar als dat structureel gebeurt, dan is er wat anders aan de hand.
Waarom vertel ik dit? Ten eerste om het aan HR adviseurs en managers voor te leggen: vertoont iemand regelmatig negatief gedrag? Erger je niet maar biedt hem of haar coaching aan om aan deze patronen te werken.
Ten tweede aan iedereen die bepaalde patronen in zichzelf herkent en daar last van heeft. Omdat het je in je werk belemmert, in je communicatie, je samenwerking met en het basisvertrouwen in je collega’s. Omdat je veel te vaak met stress rondloopt.
Belemmerende overtuigingen loslaten
Een goede coach onderzoekt wat de onderliggende belemmerende overtuigingen zijn en helpt deze los te laten of om te buigen. Soms is dat nog niet genoeg om gedrag te veranderen. Dan is het nodig om dieper te gaan, om op te sporen wanneer het patroon is ontstaan en vanuit daar aan verwerking werken. Volgens psychologe Jean Jenson is het zelfs noodzakelijk voor je heling om de pijn uit je verleden te verwerken om duurzaam ander gedrag te kunnen aanleren.
Sinds vorig jaar werk ik met IEMT (Integral Eye Movement Therapy)*, een methode om vervelende ervaringen los te laten of te verwerken en positieve gevoelens over jezelf te integreren. Het helpt letterlijk bevrijdend, je voelt je mentaal sterker en lekkerder in je vel. Een methode waar ik daarom erg enthousiast over ben en ik gun het iedereen om hiermee kennis te maken.
Hoe zit dat met jou? Ben jij een van de geluksvogels die geen oud zeer achter zich aansleept? Of herken je in jezelf dat je regelmatig tegen dezelfde dingen aanloopt?
Stel jezelf eens de volgende vragen:
*Tip: lees het artikel in Medisch Dossier Gezondheidsmagazine: Effectief bij trauma; Integral Eye Movement Therapy.